علي خان حاكم، سردار (ز 1262ق / د1320ق - 1854م / 1902م)، از شاهزادگان عكاس دورة قاجار.
علي خان، فرزند محمدقاسم خان والي فرزند دوستعلي خان معيرالممالكِ اول بود. او در پترزبورگ به تحصيل علم و فن عكاسي پرداخت.
در اواسط دوران ناصرالدين شاه قاجار در برخي مناطق ايران، سِمَتِ حكمراني داشت. از ابتكارات او عكسبرداري از بسياري از مناطق تحت حكومت خود در سال‌هاي گوناگون و فرستادن گزارش‌هاي تصويري [1] به دربار ناصرالدين شاه بوده است. عكس‌هايي كه او از شهرها و مناطق گوناگون ايران همچون مراغه، تبريز، اردبيل، خوي، اورميه، صائين قلعه، سنندج تهيه كرده، بيش از 2000 قطعه مي‌باشد كه از منابع گرانبهاي تصويري اواخر سدة سيزدهم و اوايل سدة چهاردهم قمري به شمار مي‌روند. عكس‌ها و نوشته‌هاي او توصيف‌هاي دقيقي از تيپ‌ها و چهر‌ها، اوضاع طبيعي، مراسم و ساختمان‌ها و قلعه‌ها و مقبره‌ها و آثار تاريخي و غيره را در بر دارد.1
وي شايد نخستين عكاسي باشد كه محيط زيست انساني و طبيعي را بدون آن‌كه وظيفه‌اش باشد، عكسبرداري كرده است.2
مآخذ
[1]. Photo Reportage
یحیی ذکاء
